Trouwen

Het lijkt wel weer een beetje in, trouwen. Voor de één de manier om zaken makkelijk te regelen die je anders via de notaris en soms de rechtbank moet regelen. Voor anderen het hoogtepunt in hun leven, de kers op de taart, de meest romantische manier om elkaar de liefde te bewijzen. 

Het is natuurlijk een kunstmatig instituut, dat trouwen. De Neanthalers huwden niet, dat weet ik zeker alhoewel ik niet uit die tijd stam, hoewel sommigen daar anders over denken.

De Romeinen huwden ook niet en dus; als in de geschiedenisboekjes staat dat JC gehuwd was met Cleo, dan klopt dat niet. Ze waren wel elkaars compagnon, zakelijke belangen dienden gewaarborgd te worden. 

Nu trouwt vandaag een nichtje van ons. Zoekende naar de betekenis van het huwelijk was het toch nog even zoeken naar de achtergronden. Op veel site's kreeg ik de standaardtekst van Wikipedia; "Over de Romeinse en Griekse huwelijkstradities bestaan vele authentieke bronnen, en ook in vroegere beschavingen zijn er aanwijzingen voor huwelijkstradities( bron Wikipedia)".

Verbazingwekkend is het gemak waarmee deze ene zin is gekopieerd. Voor iets meer achtergrondinformatie lees; meer lezen

Ze gaat dus trouwen en op het moment van schrijven hebben ze elkaar het Ja woord al gegeven. Dat is een basis waarop ze oud willen worden met elkaar, dat hebben ze al eerder afgesproken en nu daar middel van dit huwelijk nog eens duidelijk gemaakt aan elkaar en de rest van de wereld.

In de wereld van mijn nichtje zou zijn zou je moeten zeggen of klikken op;

 Geschiedenis van het huwelijk

(C) 2010 Hein Pragt
Wanneer we de geschiedenis nakijken over de relatie tussen kerk en huwelijk dan zien we dat het huwelijk in eerste instantie een zaak van families was die bezit zeker wilden stellen of bezittingen wilden samenvoegen. Arme mensen gingen gewoon met een kleine ceremonie of traditie samenwonen en hadden de status man en vrouw. Bij de oude Germanen moest de vrouw op de trouwdag zo snel mogelijk van het ouderlijk huis naar haar aanstaande echtgenoot rennen om de boze geesten te ontlopen. Bruiloft staat dan ook oorspronkelijk voor bruidsloop. Ze ging op weg naar haar ‘aardse man’, in het Oud-Germaans 'gomo' wat een verklaring is voor het woord bruidegom. Een ‘echtgenoot’ was in het Oud-Germaans een chiwa en daar komt het woord ‘huwelijk’ dus vandaan.

Rond het jaar 700 komt het christendom ons land binnen maar in eerste instantie bemoeide de kerk zich nog niet met zaken rond huwelijk en gezin. Het huwelijk is een zaak van families en ouders van bruid en bruidegom sluiten een overeenkomst, die bezegeld wordt met een gift van land en goederen door de bruidegom aan de bruid. Er volgde een huwelijksceremonie waarbij aan het einde van het feest het nieuwe echtpaar naar het huwelijksbed begeleid werd want de eerste huwelijksnacht maakte het huwelijk erkend door beide families.

Rond 850 na Christus begint de kerk zich te bemoeien met het huwelijk. Voor de kerk waren er drie belangrijke kwesties: Ten eerste het gevaar van incest waarvan de betekenis anders was dan nu, het ging om en kring van verboden verwanten waarmee men niet mocht trouwen. Het verbod was geldig tot in de zevende generatio, een neef en nicht zijn de tweede generatio, er was dus een enorme groep van mensen die volgens kerkelijke leiders niet konden trouwen. Wat in die tijd gebeurde was dat twee mensen al gehuwd waren voor men ontdekte dat ze verre verwanten waren waarna het huwelijk door de kerk ongeldig verklaard werd. Ten tweede was er de beteugeling van seksualiteit binnen en buiten het huwelijk. Natuurlijk mocht men geen gemeenschap hebben voor het huwelijk maar er waren ook veel regels voor gehuwden. Men mocht geen gemeenschap hebben op zondagen, vastendagen, herdenkingsdagen van heiligen, als de vrouw zwanger was, zoogde of menstrueerde enz. De kerk stelde steeds meer regels om seksualiteit te beperken zowel binnen als buiten het huwelijk. Ten derde stelde de kerk een niet te ontbinden monogaam huwelijk voor en wilde de kerk de onverbrekelijkheid garanderen, hoewel dat moeilijk te handhaven was. De enige reden voor de kerk voor het ongeldig verklaren van een huwelijk, was het incest verbod maar dat bepaalde de kerk, de gelovigen konden op eigen initiatief niet scheiden.

Het duurt nog tot de twaalfde eeuw voor het kerkelijk huwelijk een plaats krijgt in de maatschappij, en in de 13e eeuw veranderde de kerk het huwelijk zelfs een van de zeven sacramenten. In de late middeleeuwen is de invloed van de kerk erg groot geworden en het huwelijk is ineens een heilige zaak. Tegen het einde van de middeleeuwen zien we steeds meer invloed van mensen buiten de kerk en steeds meer kritiek op de Roomse kerk. Ouderlijke toestemming is in die tijd nog altijd heel belangrijk, volgens Luther was een verloving zonder toestemming van ouders nietig en hij noemde hartstocht een slechte basis voor een goed huwelijk.

In het calvinistische Nederland zien we een scheiding optreden tussen kerk en overheid en dat had ook zijn invloed op het huwelijk. Mensen die wilden trouwen, moesten dat melden aan de magistraat of predikant in de woonplaats. Nadat de namen van bruid en bruidegom drie maal waren afgekondigd op het stadhuis of van de kansel, kon er een huwelijk gesloten worden voor magistraat of predikant. Maar het huwelijk werd op het stadhuis geregistreerd en zo werd het officieel. Het gewest Holland kreeg als eerste in 1580 een duidelijke huwelijkswetgeving, waarin ook de echtscheiding mogelijkheden werden vastgelegd. Wanneer alle regels eenmaal vanzelfsprekend zijn geworden, verloopt het een paar eeuwen lang vrij rustig.

De laatste eeuw is er veel veranderd, ook op maatschappelijk gebied en ook over de moraal en regels van het huwelijk. Door de zelfbewustwording van vrouwen en de anticonceptie zijn huwelijk en voortplanting niet meer vanzelfsprekend aan elkaar verbonden. Er komen bewust ongehuwde moeders en seksualiteit buiten het huwelijk wordt een door de maatschappij geaccepteerd verschijnsel. Het huwelijk neemt in waarde af en veel mensen gaan ongehuwd samenwonen. Het huwelijk wordt alleen nog voor de ambtenaar voltrokken of men gaat naar de notaris voor een samenlevingscontract, maar er zijn ook nog veel mensen die kiezen voor een kerkelijke huwelijksinzegening.

Het huwelijk in het oude Griekenland

In het oude Griekenland was het huwelijk een contract tussen twee families. Het was een zakelijke overeenkomst tussen de schoonvader en de schoonzoon, waarbij de vrouw zelf niets in te brengen had. De dochter werd uitgeleend aan een ander huis en haar kinderen, die ze zou krijgen, zouden ook aan het andere huis toebehoren. Een meisje ging dus bij de bruiloft naar het huis van een vreemde waar ze volstrekt afhankelijk van zou zijn. Deze toch van haar eigen huis naar het huis van de bruidegom gebeurde in de nacht voor het huwelijk en leek op een soort processie. Bij deze tocht liep de moeder van de bruid mee, de vader, een aantal meisjes uit het dorp en altijd een kind die allebei zijn ouders nog had. Bij het huwelijk was het niet een gewoonte dat er een feestmaal bij was. De dag voor het huwelijk nam de vrouw uitgebreid een bad en maakte ze zich helemaal mooi en schoon. Het was erg moeilijk om vrijgezel te blijven. Wanneer een vrouw de enige erfgenaam in een gezin was moest ze trouwen met de naaste verwant van haar vader ook al was ze al getrouwd, zodat deze verwant het bezit kreeg. Het was mogelijk dat een meisje van veertien met een man van dertig trouwde, in het huwelijk was geen sprake van liefde.